Tự ban hành sắc thuế địa phương – Đúng hay Sai???
Thứ Ba, 25 tháng 2, 2014
Tại TPHCM đã diễn ra cuộc họp vào ngày 18 – 19/2 do Ủy ban Tài Chính – Ngân sách của Quốc hội tổ chức, với sự tham luận của nhiều cán bộ trên cả nước. Bên cạnh nhiều ý kiến đóng góp về phát triển kinh tế, hội thảo còn nổi bật về việc phân cấp ngân sách và cơ chế tài chính đặc thù của một số địa phương do TS. Lê Văn Hoạt – Phó chủ tịch Hội đồng Nhân dân thành phố Hà Nội đề xuất.
Với lý do trong hai năm 2012 - 2013, Hà Nội thu ngân sách nhà nước chỉ đạt bằng dự toán giao (năm 2013 thu 163.000 tỷ đồng, bằng 100,9% dự toán), cân đối ngân sách địa phương gặp nhiều khó khăn, chưa đáp ứng nhu cầu đầu tư của Thủ đô.
- Giống như nhiều địa phương khác, thu ngân sách của Hà Nội còn chưa bền vững, phụ thuộc khá nhiều vào các khoản thu từ đất với bình quân 11.000 tỷ đồng/năm, chiếm khoảng 22%-25% thu ngân sách địa phương.
- Việc thu hút các nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách được ông Hoạt đánh giá là chưa có bước đột phá. Điều này thể hiện rất rõ qua tổng vốn đầu tư xã hội có xu hướng tăng chậm dần khi 2013 chỉ đạt 260,5 nghìn tỷ đồng, tăng 12%, thấp hơn kế hoạch là 15-16,5% và cùng kỳ năm 2012 là 13,21%.
- Không là ngoại lệ, số lượng doanh nghiệp bị phá sản, giải thể hoặc tạm ngừng kinh doanh ở Thủ đô cũng tăng đột biến trong 2 năm gần đây với khoảng 22.600 doanh nghiệp, chiếm 14% doanh nghiệp đăng ký kinh doanh.
- Tình hình nợ công diễn biến phức tạp và có xu hướng tăng, bản tham luận nêu lo lắng của tác giả.
- Với một ít nội dung được trích dẫn bên trên, TS Hoạt đã đưa ra một số đề xuất nhằm cải tiến tình hình.
Vẫn liên quan đến mở rộng quyền tự chủ, tham luận của Hà Nội cho rằng có thể cho phép chính quyền địa phương tự chủ trong việc ra các quyết định chi tiêu theo ưu tiên của địa phương. Hội đồng Nhân dân thành phố được quyết định chế độ, định mức chi ngân sách phù hợp với địa phương và đảm bảo khả năng cân đối ngân sách địa phương, ngoài những chế độ, định mức chi do Trung ương quy định thống nhất thực hiện trong toàn quốc.
Bạn đọc Tạ Ngọc Lâm đã nêu quan điểm cá nhân như sau: “Thuế phải thống nhất chung theo luật, ưu đãi thuế có thể từng địa phương áp dụng linh hoạt, đừng kiểu mỗi tỉnh mỗi sắc thuế. Ở đây không phải là cải cách hành chính nữa mà tốn kém, lãng phí và ảnh hưởng toàn bộ đến hoạt động của nhân dân, các công ty có liên quan đến thuế.”
Theo ý kiến của một số vị chuyên gia, cơ chế tài chính đặc thù của một số địa phương là việc nên tính đến khi sửa Luật Ngân sách Nhà nước, tất nhiên trong khung cho phép của Quốc hội.
TS. Sử Đình Thành (Đại học Kinh tế Tp.HCM) nêu quan điểm, chính sách tài chính - ngân sách đô thị với ý nghĩa là sự phân định quyền và trách nhiệm thu, chi đáp ứng với các yêu cầu quản lý Nhà nước về đô thị, do vậy cần phải được thiết lập cho phù hợp với nhiệm vụ, chức năng của chính quyền đô thị cũng như là các điều kiện khách quan của đô thị.
TS. Thành cũng cho biết thêm, việc xây dựng một chính sách tài chính – ngân sách đô thị với những nét đặc trưng so với chính sách tài chính địa phương nói chung vẫn còn gây ra khá nhiều tranh luận về mặt pháp lý. Với hình thức khai báo thuế qua mạng đã được thông qua trong những năm vừa qua đã rút ngắn và giảm thiểu chi phí khá nhiều cho bộ máy nhà nước. Mong rằng trong thời gian sắp tới, các cấp lãnh đạo sẽ tiếp tục đưa ra được những đề xuất tốt hơn cho việc quản lý thuế và ngân sách nhà nước.
Với lý do trong hai năm 2012 - 2013, Hà Nội thu ngân sách nhà nước chỉ đạt bằng dự toán giao (năm 2013 thu 163.000 tỷ đồng, bằng 100,9% dự toán), cân đối ngân sách địa phương gặp nhiều khó khăn, chưa đáp ứng nhu cầu đầu tư của Thủ đô.
- Giống như nhiều địa phương khác, thu ngân sách của Hà Nội còn chưa bền vững, phụ thuộc khá nhiều vào các khoản thu từ đất với bình quân 11.000 tỷ đồng/năm, chiếm khoảng 22%-25% thu ngân sách địa phương.
- Việc thu hút các nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách được ông Hoạt đánh giá là chưa có bước đột phá. Điều này thể hiện rất rõ qua tổng vốn đầu tư xã hội có xu hướng tăng chậm dần khi 2013 chỉ đạt 260,5 nghìn tỷ đồng, tăng 12%, thấp hơn kế hoạch là 15-16,5% và cùng kỳ năm 2012 là 13,21%.
- Không là ngoại lệ, số lượng doanh nghiệp bị phá sản, giải thể hoặc tạm ngừng kinh doanh ở Thủ đô cũng tăng đột biến trong 2 năm gần đây với khoảng 22.600 doanh nghiệp, chiếm 14% doanh nghiệp đăng ký kinh doanh.
- Tình hình nợ công diễn biến phức tạp và có xu hướng tăng, bản tham luận nêu lo lắng của tác giả.
- Với một ít nội dung được trích dẫn bên trên, TS Hoạt đã đưa ra một số đề xuất nhằm cải tiến tình hình.
Thứ nhất, chính là sửa Luật Ngân sách Nhà nước theo hướng chỉ quy định phân cấp cụ thể nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa Trung ương và các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Còn việc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi cụ thể cho từng cấp ở địa phương do hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định.
Để tăng tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của địa phương và quyết định phân bổ ngân sách phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, Hà Nội đề nghị Trung ương chỉ quyết định giao dự toán số tổng thu và tổng chi ngân sách, không quyết định chi ngân sách nhà nước đối với lĩnh vực giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ cho từng địa phương.
Yêu cầu giao quyền cho thành phố được tự chủ nguồn thu, nhiệm vụ chi trong các hoạt động của tổ chức. tham luận nêu giải pháp rằng, Hà Nội có thể quyết định thuế suất một số sắc thuế gắn với địa phương trong khung thuế suất do Quốc hội ban hành. Hoặc về dài hạn ở mức tự chủ cao hơn, là quyết định tự ban hành sắc thuế của địa phương trong khung cho phép của Trung ương thông qua Luật Thuế địa phương. Mở rộng nguồn thu 100% của Hà Nội trong các khoản phí, lệ phí.
Để tăng tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của địa phương và quyết định phân bổ ngân sách phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, Hà Nội đề nghị Trung ương chỉ quyết định giao dự toán số tổng thu và tổng chi ngân sách, không quyết định chi ngân sách nhà nước đối với lĩnh vực giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ cho từng địa phương.
Yêu cầu giao quyền cho thành phố được tự chủ nguồn thu, nhiệm vụ chi trong các hoạt động của tổ chức. tham luận nêu giải pháp rằng, Hà Nội có thể quyết định thuế suất một số sắc thuế gắn với địa phương trong khung thuế suất do Quốc hội ban hành. Hoặc về dài hạn ở mức tự chủ cao hơn, là quyết định tự ban hành sắc thuế của địa phương trong khung cho phép của Trung ương thông qua Luật Thuế địa phương. Mở rộng nguồn thu 100% của Hà Nội trong các khoản phí, lệ phí.
Vẫn liên quan đến mở rộng quyền tự chủ, tham luận của Hà Nội cho rằng có thể cho phép chính quyền địa phương tự chủ trong việc ra các quyết định chi tiêu theo ưu tiên của địa phương. Hội đồng Nhân dân thành phố được quyết định chế độ, định mức chi ngân sách phù hợp với địa phương và đảm bảo khả năng cân đối ngân sách địa phương, ngoài những chế độ, định mức chi do Trung ương quy định thống nhất thực hiện trong toàn quốc.
Bạn đọc Tạ Ngọc Lâm đã nêu quan điểm cá nhân như sau: “Thuế phải thống nhất chung theo luật, ưu đãi thuế có thể từng địa phương áp dụng linh hoạt, đừng kiểu mỗi tỉnh mỗi sắc thuế. Ở đây không phải là cải cách hành chính nữa mà tốn kém, lãng phí và ảnh hưởng toàn bộ đến hoạt động của nhân dân, các công ty có liên quan đến thuế.”
Theo ý kiến của một số vị chuyên gia, cơ chế tài chính đặc thù của một số địa phương là việc nên tính đến khi sửa Luật Ngân sách Nhà nước, tất nhiên trong khung cho phép của Quốc hội.
TS. Sử Đình Thành (Đại học Kinh tế Tp.HCM) nêu quan điểm, chính sách tài chính - ngân sách đô thị với ý nghĩa là sự phân định quyền và trách nhiệm thu, chi đáp ứng với các yêu cầu quản lý Nhà nước về đô thị, do vậy cần phải được thiết lập cho phù hợp với nhiệm vụ, chức năng của chính quyền đô thị cũng như là các điều kiện khách quan của đô thị.
TS. Thành cũng cho biết thêm, việc xây dựng một chính sách tài chính – ngân sách đô thị với những nét đặc trưng so với chính sách tài chính địa phương nói chung vẫn còn gây ra khá nhiều tranh luận về mặt pháp lý. Với hình thức khai báo thuế qua mạng đã được thông qua trong những năm vừa qua đã rút ngắn và giảm thiểu chi phí khá nhiều cho bộ máy nhà nước. Mong rằng trong thời gian sắp tới, các cấp lãnh đạo sẽ tiếp tục đưa ra được những đề xuất tốt hơn cho việc quản lý thuế và ngân sách nhà nước.
Bài liên quan
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét